Anestezi uzmanları ameliyathane ekibinin en önemli parçası, hatta gizli kahramanlarıdır. Çünkü hastaya anestezi verilmeden ameliyatın başlaması mümkün değildir. Hastanın ameliyat sırasında ağrı duymasını engellemek için kullanılan ilaçlar, anestezi ve reanimasyon hekimi tarafından belirlenerek uygulanır. Anestezinin insan vücudu üzerindeki bazı olumsuz etkilerini en aza indirmek ve hastanın ameliyattan sonra hayati işlevleri etkilenmeden uyanmasını sağlamak da yine anestezi hekiminin en önemli sorumluluğudur.

Yaşamsal fonksiyonlarda bir değişiklik olmaksızın geçici bilinç kaybı ve refleks aktivitede azalma hali genel anestezi olarak adlandırılmaktadır. Genel anestezi uygulaması; bilinç kaybına yol açarak, hastanın ameliyat sırasındaki farkındalığını önler, ağrıyı ortadan kaldırarak hastaya ameliyat sırasında konfor sağlar ve refleks aktiviteyi baskılayıp kas gevşemesi sağlayarak cerrahi müdahalenin yapılmasını kolaylaştırır. Bu etkileriyle genel anestezinin amacı, uygun cerrahi koşullar sağlamaktır. Ancak bunun yanında hastanın ameliyat süresince sağlığını ve güvenliğini devam ettirmek de, anestezi hekiminin görevidir.

Anestezi uygulaması tıp eğitimi üzerine anestezi ve reanimasyon uzmanlığı eğitimi yapmış olan doktorlar tarafından uygulanabilir. Anestezi hekimlerinin ameliyat boyunca yardımcılığını yapmak üzere eğitilmiş olan anestezi teknikerleri de anestezi ekibinin çok önemli bir parçasıdır.

Hastalara, ameliyathaneye daha rahat gelmeleri için “premedikasyon” denilen, genellikle ağızdan bir ilaç uygulanır. Ameliyathaneye alınan hastanın öncelikle damar yolu açılır. Ardından kalp, solunum ve tansiyon gibi hayati fonksiyonları izlemek için hasta monitörize edilir. Bu hazırlıklar sonrasında genel anestezi için, sadece anestezi uzmanının yetkisindeki özel ilaçlar, takılan serum yoluyla hastaya uygulanır. Solunum yolu devamlılığı ve güvenliği için nefes borusuna özel bir tüp yerleştirilir. Güvenli anestezi derinliği sağlandıktan sonra anestezi uzmanının izniyle ameliyata başlanabilir. Anestezinin devamlılığı, solunum yolu ve damardan verilen ilaçların beraberce yada ayrı ayrı uygulanmalarıyla sağlanır. Ameliyat bitimini takiben kullanılan anestezi ilaçları sonlandırılarak anestezi uzmanı gözetiminde hasta uyandırılır ve uyanma odasına alınır. Hasta burada ısıtılır, ağrısı dindirilir, bulantı ve kusmaya karşı önlemler alınarak, konforlu bir şekilde odasına gönderilir.

    Uzm. Dr. Mehtap Okyay KARACA

    Anestezi ve Reanimasyon